Oekraïne moet vrede sluiten. Basta.
Een wapenstilstand met Rusland is geen vrede. Het is uitstel van executie. Je noodlot is al bezegeld. De dood heeft zich al aangekondigd.
Putinverstehers, vermomd als vredesactivisten, bepleiten een onmiddellijk staakt-het-vuren. Dat Oekraïne grondgebied moet afstaan, is dan maar zo, aldus deze ‘vredesbeweging’.
Maar een wapenstilstand met Rusland, zonder geloofwaardige afschrikking, is niets meer dan een gevechtspauze.
Het klinkt mooi en is retorisch slim, want wie is er niet voor vrede? De tegenstanders als oorlogszuchtig neerzetten is een uitgekiende zet. Maar het is vooral laf. Niet durven zeggen wat je echt bedoelt.
Want het is niet Oekraïne, maar Rusland dat Oekraïne aanviel. Het is niet Oekraïne, maar Rusland dat steeds aanvullende eisen stelt. Maar bovenal: het is Rusland dat haar gesloten verdragen structureel schendt. Dat is niet iets nieuws, dat is al jaren zo.
Dat deed Rusland in de jaren negentig al in Tsjetsjenië. Zowel bij de annexatie van de Krim (2014) als de grootschalige invasie in februari 2022, bleek dat eerdere verdragen niets waard waren.
Wie denkt dat vrede mogelijk is met Rusland, doet er goed aan om met de Tsjetsjeense diaspora in Europa te praten. Daarom moeten we lessen trekken uit Tsjetsjenië.
“Wie sneuvelt in de strijd om het heilige land, wordt van alle zonden gezuiverd en treedt rechtstreeks het paradijs binnen.”
U denkt wellicht dat ik hier de leider van Al-Qaida citeer. Maar dit komt toch echt uit de mond van de Russische patriarch Kirill. Sterven voor Rusland is geen verlies, maar verlossing. Een paspoort naar de hemel. Aldus de patriarch.
Dit is niet alleen Poetins oorlog. Dit is Ruslands oorlog. Meer dan de helft van de Russen vindt dat Oekraïne van hen is en dat het als onafhankelijk land simpelweg niet hoort te bestaan. Poetin noemde de Oekraïense staat zelfs een historische vergissing.
Maar maak je geen illusies. Mocht Poetin morgen van de trap vallen en zijn nek breken, dan stopt deze oorlog niet. Het Oekraïense luchtafweer zal ook dan, nog dagelijks overuren draaien.
Maar als je het commentaar in Nederland hoort, dan lijkt het alsof enkel Poetin en de elite in Moskou schuldig zijn aan de oorlogsmisdaden, en niet de Russische bevolking.
Voor dit artikel sprak ik met Oksii, een Oekraïense die via sociale media fondsen werft voor Oekraïne en daarnaast Russische mythes bestrijdt.
Rusland is eigenlijk een soort detective. Ze sporen altijd wel ergens ‘nazi’s’ op. Geheel toevallig vindt Rusland deze ‘nazi’s’ altijd in landen die willen breken met Poetins staatsmodel. En geheel toevallig is Rusland er altijd als de kippen bij om die landen van hun ‘nazi’s’ te ‘bevrijden.’ Met een naziprobleem heeft Moskou overigens geen enkel probleem: het steunt openlijk de AfD. Deze partij vindt dat Duitsland geen schaamte hoeft te hebben voor haar naziverleden. Ook bij het Russische huurlingenleger, de Wagnergroep, melden zich vooral criminelen en doorgewinterde neonazi’s aan. De oorlog in Oekraïne draait dus allesbehalve om ‘neonazi’s’. Wie de oorlog in Oekraïne dus echt wil begrijpen, zal moeten uitzoomen. De oorlog in Oekraïne gaat namelijk niet om Oekraïne, maar om Rusland.
Bijna drie jaar geleden viel Rusland Oekraïne met grof geweld binnen. Het was de grootste militaire operatie op het Europese continent sinds de Tweede Wereldoorlog. Het zal u misschien verbazen, maar Poetin dacht werkelijk dat een aanzienlijk deel van de Oekraïners zijn troepen met Russische vlaggetjes zou verwelkomen.
Poetin rekende op een triomf op zijn twintig jaar lange presidentschap, maar het werd een geopolitieke misrekening met historische proporties. Volgens Washington stierven er al meer dan 100.000 Russen voor Moskou’s imperiale fantasieën. Rusland had met deze weerstand geen rekening gehouden.
Wat volgde, waren gruwelijke (genocidale) oorlogsmisdaden: van Mariupol tot Bucha, van de executie van Oekraïense burgers en krijgsgevangenen tot de deportatie van Oekraïense kinderen. Dit roept de vraag op: waren deze oorlogsmisdaden onderdeel van een geplande massavernietiging of juist het gevolg van een mislukte invasie?
Het is een nek-aan-nek race bij de Amerikaanse verkiezingen tussen Donald Trump en Kamala Harris. Wat als Trump opnieuw de president van de Verenigde Staten wordt? Wat betekent zijn spierballentaal voor bijvoorbeeld Oekraïne: vrede in Oekraïne binnen 24 uur? Dat klinkt vooral als holle retoriek, slechts bedoeld om zijn Amerikaanse kiezers te laten geloven dat Mister Trump himself een meesterstrateeg is waar Machiavelli nog een puntje aan kon zuigen. Maar wat betekent een mogelijke overwinning van Trump eigenlijk voor Oekraïne? Omdat Trumps buitenlandbeleid onvoorspelbaar blijft, analyseer ik zijn Oekraïne-politiek aan de hand van drie scenario’s.
Poetin staat erom bekend een loopje met de geschiedenis te nemen. U heeft hem vast wel eens horen zeggen dat de NAVO niet had mogen uitbreiden. Volgens Rusland zou de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, James Baker, in 1990 aan Gorbatsjov hebben toegezegd dat dit niet zou gebeuren. Dit zou de Amerikaanse Minister hebben gedaan toen de Sovjet-Unie akkoord ging met de hereniging van Duitsland in 1990. Toch zijn in 2024 verschillende landen ten oosten van Duitsland NAVO-lid geworden. Russische propagandisten gebruiken dit om te beweren dat het Westen Rusland zou hebben bedrogen. Maar is dat wel waar? Heeft de NAVO echt een belofte gedaan, of is dit Russische fake history? En wat was de context waarin Baker deze woorden zou hebben uitgesproken? In dit artikel duiken we in de historische achtergrond van deze ‘belofte’.
Nederland is oorlogsmoe. De oorlog in Oekraïne dringt nauwelijks nog door tot in de huiskamers. Zelfs onder mijn vrienden merk ik dat ze er liever niet meer over willen praten. Te confronterend, zeggen ze. Mensen willen ‘gewoon’ doorgaan met hun leven. Dat snap ik. Juist daarom hebben de Nederlandse media, bijvoorbeeld de Volkskrant, De Telegraaf, NOS en RTL, de verantwoordelijkheid om mensen goed te informeren. Maar dat doen ze niet. Het internationale nieuws wordt nu gedomineerd door de oorlog tussen Hamas en Israël. Ondertussen woedt de grootste grondoorlog sinds de Tweede Wereldoorlog nog altijd op Europees grondgebied en eist dagelijks talloze levens. De exacte cijfers zijn onbekend, maar sommige schattingen gaan uit van bijna een miljoen slachtoffers onder burgers en militairen.
Op 24 februari 2022 was de hele wereld in shock: Rusland was Oekraïne binnengevallen met ongekend oorlogsgeweld. Dit was de grootste militaire operatie sinds de Tweede Wereldoorlog op het Europese continent. Vaak wordt er gesproken over het Westen tegenover Rusland, maar ook voor Japan was de oorlog in Oekraïne een keerpunt. In Japan betekende dit ook een U-turn in de bilaterale relaties met Moskou. Ik sprak met Casper Wits, japanoloog, sinoloog en universitair docent Oost-Azië Studies aan de Universiteit van Leiden over hoe Japan zich betrokken voelt bij de oorlog in Oekraïne. En kunnen wij, Europeanen ook iets leren van Japan?
Gisteren viel Israël de Russische luchtbasis Hmeimim in Syrië aan. Deze basis was in 2015 cruciaal voor Rusland om het Assad-regime te redden. Ondanks de Russische rode lijnen besloot Israël om deze vliegbasis aan te vallen, omdat Iran er ook vliegtuigen stationeerde. De Israëlische aanval laat zien dat de belangen van Israël en Rusland elkaar steeds meer beginnen te snijden. De vraag is hoe lang Israël zijn voorzichtige beleid ten aanzien van Rusland kan volhouden.
De oorlog duurt nu al 2,5 jaar (of eigenlijk al tien jaar sinds de annexatie van de Krim). Na aanvankelijke terughoudendheid besloot het Westen Oekraïne te steunen. Eerst met stingers en kogelvrije vesten, daarna volgden HIMARS- en Patriot-systemen. Vervolgens ontstond de discussie over tanks en F-16s. Natuurlijk ben ik tevreden met deze leveringen, want zonder deze wapens zouden er nog veel meer Oekraïense doden te betreuren zijn geweest. Toch blijf ik kritisch. Wat ontbreekt, is een bredere discussie over ons Oekraïnebeleid, niet alleen in Nederland, maar in het hele Westen. We leveren wel wapens, en dat is goed, maar fundamentele vragen over onze Oekraïnestrategie worden niet gesteld. Kunnen we enkel met wapenleveranties Rusland dwingen tot concessies, of is er meer nodig?