Urgentie: De Internationale Orde sinds 1945 wordt aan flarden geschoten door Trump & Poetin
En wij Europeanen en vooral Oekraïners betalen daarvoor de prijs
We richten ons op de onderhandelingen tussen Rusland en de VS om een einde aan de oorlog in Oekraïne te maken. Dit gaat niet om Oekraïne, maar om de post-1945 wereldorde die in drie weken aan flarden is geschoten. We kunnen het ons niet voorstellen, maar oorlog was nog nooit zo dichtbij.
Zoals gezegd: dit gaat niet om Oekraïne, hoewel er over de ruggen van 40 miljoen Oekraïners wordt onderhandeld. Dit gaat om de wereldorde die we sinds 1945 kenden. Die bestond uit regels, waarbij internationaal recht het uitgangspunt was en schendingen de uitzonderingen.
Mensen willen doorgaan met een wereld die er niet meer is
Ik vrees dat het besef nog niet helemaal is ingedaald. Wij Europeanen (op Joegoslavië na) hebben vrede gekend sinds 1945. Onze welvaart is opgebouwd na de verschrikkelijke Tweede Wereldoorlog. Onze veiligheid is sindsdien gegarandeerd door de Verenigde Staten en haar atoomparaplu. Wat er nu gebeurt, namelijk dat de Verenigde Staten goede banden met Rusland aanhalen, is een fundamentele breuk. Niet omdat het Rusland is, maar omdat Rusland een vijand is van die internationale rechtsorde en al deze principes aanvalt.
De consequenties en het besef daarvan willen veel politici en bestuurders nog niet in het openbaar erkennen. Maar in feite komt het hierop neer: de VS schofferen alle Europese belangen en willen een deal met Rusland sluiten, in de hoop daarmee een vuist tegen China te maken. Trump zal bedrogen worden door Poetin.
Hoewel er altijd conflicten, ruzies en meningsverschillen tussen Brussel en Washington zijn geweest, wil de VS nu actief dat een neofascistische partij als de AfD de grootste wordt in Duitsland. Dit is ongekend en een teken aan de wand. Amerika wenst niet langer democratieën te beschermen, maar ze te ondermijnen. Bovendien is het de Amerikaanse president die letterlijk fantaseert over het innemen van Groenland en Canada en Russische propaganda over Zelensky en Oekraïne overneemt.
U-turn
Dit moet toch alle alarmbellen doen rinkelen? Daarom is dit iets fundamenteels: Amerika maakt niet langer onderdeel uit van het Vrije Westen. De wereldorde van de internationale rechtsorde is aan flarden geschoten. Welkom in de jungle. Ik heb hier in oktober in een space op X met Casper Wits voor gewaarschuwd. Je zult de internationale rechtsorde, zoals wij die sinds 1945 kennen, echt gaan missen op het moment dat het recht van de sterkste geldt. Onthoud dus de periode februari 2025 tot december 2025.
Mark Rutte ontkent de situatie nog. In Nederland praten we over een klein beetje meer investeren in defensie, maar het debat moet fundamenteler. Er moet urgentie zijn, het gevoel van crisis. Zoals Oekraïne in 2014 een paar jaar had om haar samenleving voor te bereiden op oorlog, moeten wij dat nu ook doen. Washington is nu eerder een vijand van die wereldorde dan een verdediger ervan. Dat moeten wij Europeanen ons realiseren. De EU is ontstaan vanuit de Gemeenschap Kolen & Staal, met fasen ertussen. De EU is niet opgericht om kordaat en daadkrachtig op te treden, en toch zal dat moeten.
Nooit inbinden
Of er zal een vervangende organisatie voor de NAVO moeten komen. Artikel 5 van de NAVO, een aanval op één is een aanval op allen, is niet meer van toepassing. De 2-procentnorm kan ook overboord. De NAVO bestaat enkel nog op papier. Er gaan geruchten dat Trump alle Amerikaanse troepen uit Oost-Europa wil weghalen. Ik geloof niet dat hij dat echt van plan is, maar ik denk dat hij het inzet om Europeanen (1) meer Amerikaanse wapens te laten kopen en (2) hen te laten tekenen voor zijn verraad van Oekraïne. Maar als we niet inbinden, desondanks zijn troepen zal terugtrekken van Europese bodem.
Mijn advies voor Europa is: nooit inbinden, anders komt het steeds terug. Maak de crisis en urgentie duidelijk aan de samenleving. Er is nog geen oorlog, maar we moeten er alles aan doen om de schade te minimaliseren. We moeten overgaan op een oorlogseconomie. Voor Nederland betekent dit: blaas dit kabinet op. We kunnen geen Trump- en Poetin-liefhebbers in een kabinet hebben als we ze moeten bestrijden. Communiceer duidelijk waarom dit allemaal nodig is. Organiseer oefeningen over wat er moet gebeuren als het misgaat.
Daarnaast moeten we niet langer in de filosofie zitten om een oorlog te voorkomen. We zullen hem zelf nooit beginnen, maar Rusland kan besluiten om een EU-land of Moldavië aan te vallen na een gevechtspauze. We moeten zorgen dat we de oorlog winnen. De NAVO en de wereldorde die we kenden bestaan alleen nog op papier. Mensen verkeren in de ontkenningsfase. Trump lijkt zijn zinnen te hebben gezet op Canada, Panama en Groenland. Dit is geen computerspel zoals Hearts of Iron 4, maar realiteit. Dit is bloedserieus.
Trump en Poetin romance
Trump gedraagt zich als een dienaar van het Kremlin. Of hij betaald of omgekocht wordt, is een onzindiscussie. Het gaat erom wat hij doet. Wat hij doet, zorgt voor een existentiële crisis voor alle Europeanen, Canadezen en Mexicanen. Daarom moet er een nieuwe verdedigingsorganisatie in Europa komen, die zich bovendien verder uitbreidt. De wereldorde staat op zijn kop, en het is cruciaal dat Europa (EU, Noorwegen en het VK) zijn wapenproductie drastisch opvoert.
Zolang Oekraïne dat wil, moeten we Oekraïne blijven steunen. Tegelijkertijd moeten we op zoek naar nieuwe bondgenoten. Bondgenoten tegen Rusland én tegen het internationale Trumpisme. Deze bondgenoten zijn verre van ideaal. Het gaat ook om kracht en macht, en deze landen hebben vaak een smet, maar veel keuze hebben we niet. Mensen die zeggen “geen Turkije” of “ik wil niet met China praten” begrijpen niet hoe ernstig de situatie is. Een Russisch-Amerikaanse as die Europa verdeelt, is een existentiële dreiging.
Existentiële crisis voor Europa
Dit Lavrov-Rubiotovpact is een existentiële crisis voor ons. Onze wapenproductie moet snel omhoog, en daar is actieve overheidssteun voor nodig. Alle taboes moeten van tafel als het gaat om bondgenootschappen en Europees denken over defensie. We moeten als een gek overstappen op één standaard voor wapensystemen. Een Europees satellietsysteem of een samenwerking met een coalition of the willing is essentieel. We moeten serieus nadenken over een Europees kernwapen. Het Non-proliferatieverdrag is in feite achterhaald.
Zonder een eigen Europees kernwapen kunnen we onszelf onvoldoende verdedigen. Het is goed dat de Fransen het hebben, maar we moeten aan risicospreiding doen. We kunnen en mogen nooit zwichten voor de dreigementen van Trump, hoe ernstig de gevolgen ook zijn. Oekraïne laten vallen brengt een ongekend risico met zich mee. Een Russisch leger met gevechtservaring aan onze grenzen en een Russische economie die op een oorlogseconomie draait, vormen een groot gevaar.
Daarom moet Europa all-in gaan en zich niet laten dwingen door Washington om Oekraïne te verraden. We moeten achter deze dappere Oekraïners blijven staan en ons laten inspireren door hun spirit. De toekomst van ons continent staat op het spel. De democratische wereld moet zich verenigen en zelf het initiatief nemen. Tot slot: we moeten diplomatiek gewoon “fuck you” tegen Trump zeggen.
Bedankt voor het lezen. Dit is een uitwerking van oorspronkelijk, mijn draad. Ik ben Hidde Bouwmeester, freelance historicus van de internationale betrekkingen. Ik ben mijn eigen baas en schrijf analyses en artikelen op mijn website. Zoals je van mij gewend bent is alles gratis te lezen, van draadje, tot artikel, maar een (kleine) donatie wordt altijd zeer gewaardeerd.