Precies tien jaar geleden zat ik met mijn ouders en broertje op een terras in Laos. We genoten van de Laotiaanse gemoedelijkheid, waar brommers stopten om slapende honden wakker te maken om vervolgens weer door te kunnen rijden. Het contrast met Nederland was groot: in Nederland zou er ongeduldig getoeterd worden. We hadden net de Laotiaanse curry achter de kiezen, zaten aan de koffie en genoten na een lange dag wandelen van de muziek van Michael Jackson en Joy Division op de achtergrond. Alles leek perfect voor een rustgevende tropische avond in Laos, totdat een van ons de telefoons ging ophalen. Alle vier de telefoons waren zo heet, je kon er wel een eitje op bakken. Eerst dachten we dat het door de hitte kwam, maar nee, ze waren roodgloeiend van ruim dertig gemiste oproepen. Er was namelijk een vliegtuig neergeschoten boven Oekraïne.
Wanneer het gaat over de Oekraïense geschiedenis valt op dat veel mensen in West-Europa wel bekend zijn met Oekraïense nazi’s uit de Tweede Wereldoorlog zoals Bandera. Maar de Holodomor (letterlijk plaag van honger) is lang niet bij iedereen bekend is. Zonder de Holodomor kun je simpelweg het Oekraïense handelen in de huidige oorlog met Rusland niet begrijpen, maar ook niet waarom Oekraïense opportunisten vanaf 1941 collaboreerden met nazi-Duitsland. Afgelopen zaterdag herdacht Oekraïne de Holodomor. Een bewuste hongersnood die door Stalin 90 jaar geleden werd gecreëerd en die aan miljoenen Oekraïners het leven heeft gekost. Hoogleraar Timothy Snyder, gespecialiseerd in de Holocaust in Oost-Europa, stelt dat die hongersnood in Oekraïne in de jaren 30 bewust is gecreëerd door het Stalinistische Sovjetregime.
Nederland werd woensdagavond 22 november een rechts land. Het land dat lang als liberaal werd gezien, had een ruk naar rechts gemaakt en de shock was ook internationaal groot. Na 13 jaar Rutte was het tijd voor een nieuw geluid. Dilan Yeşilgöz de nieuwe leider van de VVD, zette de deur op een kier naar de PVV van Geert Wilders. Wilders als een doorgewinterde politicus, moet je geen muizengaatje geven, want daar weet hij wel raad mee. En dat gebeurde ook. Nederland beleefde woensdagavond haar Trump-, haar Brexit-moment. Nederland koos voor rechts en rekende af met vier kabinetten Rutte. Een duidelijk signaal van de kiezer die zich jarenlang niet gehoord voelde.
Al sinds 2008 kijk ik met veel interesse naar de verkiezingsdebatten in Nederland. Ditmaal echter, terwijl ik naar de debatten kijk, overvalt mij een ongekend gevoel. Het lijkt alsof de huidige verkiezingen in de kern niet verschillen van die in 2021, Corona is vervangen door het terugkerende thema van migratie, maar daarmee is alles wel gezegd. Nederlandse politici doen alsof migratie, groeiende inflatie, en de energietransitie nationaal op te lossen thema’s zijn. Dit is niet alleen een poging om zand in de ogen van de kiezer te strooien, maar getuigt ook van een ongekende zelfoverschatting die naar grootheidswaanzin riekt. De VOC-mentaliteit van Balkenende vieren nog steeds hoogtijdagen anno 2023.
Sport en politiek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Er is een eeuwenoude gedachte die suggereert dat verschillen tussen landen tijdelijk kunnen worden vergeten door de strijd van de sport. Echter, recente ontwikkelingen tonen een toenemende trend waarbij sport op internationaal niveau juist verdeeldheid zaait. Een treffend voorbeeld hiervan was het laatste wereldkampioenschap voetbal. Westerse politici en vertegenwoordigers probeerden hun steun voor de internationale Lgbt-gemeenschap te tonen door ‘one love’-armbanden te dragen tijdens het WK in Qatar. Dit leidde tot een tegenreactie van Arabische vertegenwoordigers, die met een ‘Free Palestina’-boodschap kwamen. De vermenging van sport en politiek is dus een realiteit die niet genegeerd kan worden. Dit brengt ons bij de vraag: kunnen en willen we politiek en sport wel los van elkaar zien?
Opnieuw wordt het verhaal naar voren gebracht dat de oorlog in Oekraïne voorkomen had kunnen worden door Oekraïne het NAVO-lidmaatschap te ontzeggen. Dit wordt op Twitter geclaimd door onder andere veiligheidsexpert Max Abrahms en de Noorse politicoloog Glenn Eric Andre Diesen. Laatstgenoemde gaf meerdere keren commentaar voor de Russische propagandazender Russia Today.
Op 24 februari 2022 werd de wereld opgeschrikt door de grootschalige invasie van Russische troepen in Oekraïne. Naast veiligheidsexperts en Ruslanddeskundigen, waren ook sommige analisten verrast door de gebeurtenissen. Een paar weken na het uitbreken van de oorlog dook de naam van de voormalige autocoureur Igor Sushko op, die beweerde belastende informatie te hebben over de verdere oorlogsplannen van Rusland. Hij meende deze informatie via voormalige FSB-agenten te hebben verkregen en in het bijzonder via Vladimir Osechkin, voormalig FSB-lid. De vraag rijst echter wie Sushko precies is en waarom we nooit eerder van hem hebben gehoord. Bovendien is de betrouwbaarheid van de zogenaamde ‘FSB-letters’ twijfelachtig. Als historicus ben ik van mening dat de herkomst van bronnen cruciaal is voor geschiedschrijving, zoals Leopold von Ranke, de vader van de geschiedschrijving, ooit zei: ‘sagen wie es eigentlich gewesen.’ Het feit dat deze informatie niet werd gedeeld met erkende instanties, maar met een autocoureur zonder de benodigde expertise, is vreemd en roept twijfels op over de authenticiteit van de brieven. Daarnaast is het opvallende zwijgen van het Kremlin over deze openbaringen van de ‘FSB-letters’ interessant, aangezien het Kremlin belastende informatie meestal onmiddellijk ontkent. De discussie over de betrouwbaarheid van zulke bronnen is belangrijk, zeker in een tijd waarin het soms moeilijk is om de waarheid te achterhalen, en waarin zelfs artikelen en brieven gegenereerd kunnen worden door AI, zoals ChatGPT.
Vandaag is het exact één jaar geleden dat we allemaal werden opgeschrikt toen de Russische tanks vanuit de Krim, Belarus én Rusland Oekraïne binnentrokken onder het mom van ‘speciale militaire operatie.’ Volgens Rusland zou deze ‘speciale operatie’ slechts 72 uur duren. Inmiddels duur deze oorlog al een jaar. Deze militaire operatie van Rusland bleek een catastrofale inschattingsfout te zijn die de Russische geschiedenisboeken in negatieve zin zal gaan halen. Het tweede grootste leger ter wereld is het na één jaar oorlog nog steeds niet gelukt om de Donbas volledig onder controle te krijgen. Wat is er gebeurd en heeft deze oorlog ons leven veranderd? Daarover zal ik terugblikken in dit artikel.
Dit artikel schreef ik voor de Jonge Historici: https://www.jhsg.nl/poetins-angst-de-gewone-man-op-straat-in-moskou-kyiv-en-minsk/
Waarom is deze ideologische oorlog met Oekraïne noodzakelijk voor stabiliteit in Rusland zelf?
24 februari 2022 zal de geschiedenis ingaan op eenzelfde manier zoals 11 september de (westerse) veiligheidsorde fundamenteel veranderde. Toen op 24 februari jl. duizenden Russische tanks Oekraïne binnenstormden vond de grootste militaire invasie op het Europese continent plaats sinds 6 juni 1944, de invasie van de geallieerden op Normandië, oftewel D-day. De oorlog in Oekraïne is daarmee met geen enkele andere Europese oorlog te vergelijken sinds de Tweede Wereldoorlog, omdat twee beroepslegers elkaar bevechten. De schattingen zijn dat momenteel bij de gevechten rondom Bakhmut 100 soldaten per dag sneuvelen. De oorlogsdreiging is daarmee sinds 24 februari 2022 terug van weggeweest in Europa. Mensen die leuzen als ‘niet mijn oorlog’ scanderen steken hun kop in het zand.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd bij EW Maginze. https://www.ewmagazine.nl/ewpodium/opinie/2023/02/nooit-buigen-voor-dictators-poetin-moet-verliezen-921280/
Na ruim elf maanden oorlog lijken westerse leiders eindelijk te concluderen dat de kernwapenbereidheid van Poetin lager is dan hij het Westen sinds 2008 heeft voorgehouden. De hele wereld is onderhevig aan inflatie, maar de Russische dreigementensector wel heel erg. Zelfs op Duitsland en Nederland maken de Russische (kernwapen)dreigementen nauwelijks nog indruk. Op bezoek bij president Joe Biden in Washington zette premier Mark Rutte het Nederlandse standpunt uiteen: Rusland moet verliezen.
Volgens EW-columnist en voormalig GroenLinks-Kamerlid Zihni Özdil brengt Ruttes stelligheid Nederland in gevaar. Rutte zou Rusland bijna uitnodigen om bijvoorbeeld Rotterdam te bestoken tijdens een Russische vergeldingsactie voor de wapenleveranties aan Oekraïne, schreef hij in zijn column van 21 januari. Ik ken Özdil als iemand die vindt dat er veel nadrukkelijker een debat moet worden gevoerd op de inhoud. Daarom zal ik precies dat doen en uitleggen waarom het belangrijk is om juist achter het regeringsstandpunt te staan: Rusland moet deze oorlog verliezen.
