Hidde Bouwmeester

Historicus Internationale Betrekkingen, factchecker en geopolitiek analist.

Dit is wel jouw oorlog, of je dat nu leuk vindt of niet

Noodpakket_overheid

Begin december heb ik een gastcollege gegeven aan de Haagse Hogeschool over spanningen in onze samenleving. Spanningen die Rusland actief aanwakkert. Toen ik op sociale media aangaf dat ik hierover een college had gegeven,  stroomden de vragen binnen: “Is het ergens terug te kijken?” Helaas niet, moest ik toegeven. Wat ik wèl kan doen, is hier uitleggen wat ik tijdens dat college heb verteld. Dat Rusland onze democratische samenleving ondermijnt via hybride oorlogsvoering, bijvoorbeeld door desinformatie te verspreiden en sabotageacties uit te voeren tegen onze vitale infrastructuur. Oftewel, deze oorlogsvoering raakt jou direct in je persoonlijke leven. En daarmee is dit ook jouw oorlog. Of je dat nu wilt of niet.

Niet mijn oorlog


Veel mensen zeggen: “Dit is niet mijn oorlog.” Dat klinkt geruststellend, een manier om je af te sluiten van de horrorbeelden uit Oekraïne. Maar het probleem is niet zo simpel: dit is wèl jouw oorlog, en ik zal uitleggen waarom. Rusland ziet democratieën aan haar grenzen als een bedreiging voor haar huidige regime. Dat is de belangrijkste reden waarom Rusland Oekraïne binnenviel, maar ook ingreep om de revoluties in Belarus en Kazachstan in de kiem te smoren. Ruslands hele verhaal over de geschiedenis en de NAVO is niets meer dan een handige marketingtruc om de oorlog in Oekraïne mee te verkopen, zowel binnen als buiten Rusland. Helaas zijn er genoeg Nederlanders die erin trappen. U toch niet, mag ik hopen?

Twitter is geen nieuwsmedium meer, het is de nepnieuwsmachine van Trump en Poetin (geworden).

Twitter_kan_miljarden_mensen_bereiken

Twitter is Twitter niet meer, daarover zijn we het allemaal wel eens. Wat ooit een plek was waar journalisten met geïnteresseerden in discussie konden gaan, is nu een speelplaats voor geschreeuw, racisme en desinformatie. Je kunt Twitter niet openen zonder iemand tegen te komen die je de huid vol scheldt, of je ziet pornoachtige content. Zelfs een achtjarige kan dit zien. Het platform wordt steeds minder gebruikt, en dat is niet gek. Want zeg nou zelf: wie wil zijn vrije avond besteden om als pispaal te dienen? Mensen haken massaal af en zoeken naar alternatieven zoals BlueSky, Threads, of stoppen helemaal met sociale media.

Er was een tijd dat ik met plezier mijn ochtenden begon op Twitter. Het was een plek waar ik wat van kon leren of een leuke discussie kon voeren. Maar steeds vaker merk ik dat ik het platform met tegenzin open, vooral vanwege de negatieve reacties en het steeds polariserendere klimaat. Het probleem van Twitter reikt echter veel verder dan onze persoonlijke gemoedstoestand. Twitter tast zelfs de hoeksteen van onze democratie aan. In dit essay leg ik uit waarom.

Vrede in 24 uur in Oekraïne. Alles voor de PR van onze Donald.

Reus_die_Amerika_voorstel_kleine_beer-die-Rusland-moet_voorstellen

Donald Trump weet hoe je de aandacht trekt. Met grote woorden en simpele oplossingen presenteert hij zichzelf als dé man die complexe problemen met één pennenstreek oplost. In 2016 won hij de verkiezingen met de belofte van de muur die Mexico zou betalen, zogenaamd als oplossing voor het migratievraagstuk. Onzin natuurlijk. De muur werd het symbool van grootspraak zonder resultaten.

Tijdens de afgelopen presidentsverkiezingen (november 2024) was het weer raak. Trump haalde opnieuw alle krantenkoppen met zijn uitspraak dat hij binnen één dag vrede in Oekraïne kon realiseren. Vrede? Binnen 24 uur? Met Poetin aan tafel? Dezelfde Poetin die Oekraïners constant ‘nazi’s’ noemt en via zijn staatsmedia genocidale retoriek verspreidt? Wat gebeurt er met de miljoenen Oekraïners in bezet gebied? Trump hoeft immers niet in een Russische dictatuur te leven. Terwijl Russische bommen nog dagelijks Oekraïense steden raken, denkt Trump dat een paar gesprekken met Poetin genoeg zijn om deze oorlog te stoppen. Of geeft hij Poetin gewoon zijn zin? In dit essay analyseren we Trumps ‘vredesplan’. Wat stelt hij precies voor? Hoe haalbaar is het? En wat zijn de gevolgen als deze plannen werkelijkheid worden?

Long read: Twitter bestaat niet meer

Op dinsdag 5 november won Donald Trump de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Het was geen nek-aan-nekrace zoals velen hadden voorspeld. Trump won vrij eenvoudig. Bijna direct volgde een leegloop van Twitter naar BlueSky. Niet zozeer dat er accounts werden opgeheven, dat gebeurde ook, maar vooral dat de engagement zich begon te verplaatsen. Mensen zochten naar alternatieven voor Twitter, weg van Musk en zijn platform, waar extreemrechts hoogtijdagen viert. Weg van oligarch Musk, die straks onderdeel wordt van de regering Trump. Sinds 2021 versla ik de oorlog in Oekraïne op Twitter. Dit jaar tikte ik de 14 duizend volgers aan, maar mijn bereik is sinds het uitbreken van de oorlog nog nooit zo laag geweest. Dan vraag je je af: heeft Twitter-duiding nog zin?

Wat betekent een tweede termijn van Trump voor Oekraïne?

De overwinning van Trump leidt natuurlijk tot onzekerheid. Toch worden er nu direct vergaande conclusies getrokken. Bovendien was de regering-Biden allesbehalve gericht op een Oekraïense overwinning. Wat betekent een tweede termijn Trump voor Oekraïne?

Allereerst: Trumps retoriek

Trump staat bekend om zijn retorische vermogen. Denk maar aan zijn uitspraken als ‘we will build a wall and Mexico is gonna pay for it.’ Ook Trumps ‘vrede in 24 uur in Oekraïne’ lijkt op het eerste oog vooral retoriek. Maar wat heeft Trump precies gezegd? Trump heeft gezegd dat hij tijdens zijn presidentschap een goede relatie had met zowel Poetin als Zelensky. Hij zegt dat hij ze allebei aan tafel kan krijgen. Maar hoe dan?