Stelt u zich eens het volgende voor: een president die zelf bepaalt welke journalisten vragen mogen stellen en wie niet. Een president die beslist welke demonstraties legaal zijn en welke niet. Deze president zegt hardop dat hij buurlanden goedschiks of kwaadschiks wil inlijven. U denkt vast dat ik het over Vladimir Poetin heb. Maar nee. Dit keer moeten we het echt over Donald Trump hebben.
It’s now almost a weekly occurrence. Donald Trump is once again spreading Russian propaganda or threatening to blow up NATO. Elon Musk suggested that if the European Union were to regulate social media, the United States would withdraw from NATO. Even outspoken European Atlanticists (NATO supporters), like the prospective German Chancellor Friedrich Merz, have effectively already bid farewell to the United States by stating that America is no longer an ally.
Merz’s thinking was confirmed a few days later when Trump claimed that the European Union was established to ruin America. Republican Senator Lindsey Graham piled on: Europeans would be the last to defend freedom. For the Republicans and Trump, Europe is no longer an ally but an adversary.
We’ve ignored so many wake-up calls that it’s become a pattern. Hopefully, this American storm will finally rip the earplugs out of European ears. Europeans are still in the denial phase, but America will drop Europe when it suits them strategically. Stop trying to salvage what’s left—a pan-European alliance between the EU, Turkey, the UK, and Ukraine is the only solution. I’ve already given up on America as an ally.
Het is inmiddels bijna elke week raak. Donald Trump verspreidt weer eens Russische propaganda of dreigt de NAVO op te blazen. Elon Musk suggereerde dat als de Europese Unie de sociale media zou gaan reguleren, de Verenigde Staten uit de NAVO zouden stappen. Zelfs uitgesproken Europese Atlantisten (voorstanders van de NAVO), zoals de beoogde bondskanselier Friedrich Merz, namen in feite al afscheid van de Verenigde Staten door te stellen dat Amerika geen bondgenoot meer is.
Merz werd in zijn denken bevestigd toen Trump een paar dagen later stelde dat de Europese Unie is opgericht om Amerika te ruïneren. De Republikeinse senator Lindsey Graham deed er nog een schepje bovenop: Europeanen zouden de laatsten zijn die vrijheid zouden verdedigen. Voor de Republikeinen en Trump is Europa niet langer een bondgenoot, maar een tegenstander.
We hebben al zoveel wake-up calls genegeerd dat het een patroon is geworden. Hopelijk rukt deze Amerikaanse storm eindelijk de oordoppen uit de Europese oren. Europeanen verkeren momenteel nog in de ontkenningsfase, maar Amerika zal Europa laten vallen wanneer het hen strategisch uitkomt. Stop met redden wat er te redden valt, een pan-Europese alliantie tussen de EU, Turkije, het VK en Oekraïne is de enige oplossing. Ik heb Amerika inmiddels als bondgenoot opgegeven.
Drie jaar geleden begon Rusland de grootste militaire invasie op Europees grondgebied sinds 1945. Deze Russische militaire operatie heeft vandaag haar derde jubileum gehaald, een macabere mijlpaal, en heeft al duizenden levens verwoest. 24 februari 2022 zal door toekomstige historici waarschijnlijk worden omschreven als Europa’s Pearl Harbor. Alleen weten wij dat nu nog niet.
Na drie jaar oorlog zijn grote delen van Oost-Oekraïne onbewoonbaar geworden en duizenden Oekraïense levens verwoest. Maar ook duizenden Russische dienstplichtigen, vaak zonder keuze, vooral uit de Aziatische delen van Rusland, zijn opgeofferd voor deze waanzin.
Volgens de Russische propaganda vecht Rusland tegen nazi’s. Terwijl ze zelf kinderen deporteren, speeltuinen en synagogen bestoken met raketten, steden platbranden en hele bevolkingsgroepen willen vernietigen. Zelfs de doden krijgen geen rust, want ook begraafplaatsen en holocaustmonumenten moeten eraan geloven. Maar de Oekraïners dat zijn natuurlijk de ‘echte nazi’s.’ De afgelopen drie jaar kun je met één woord beschrijven: barbarisme.
Vanaf dag één was het doel duidelijk: de annexatie van de Donbass en de zuidkust van Oekraïne om een landbrug naar Transnistrië te realiseren. Vervolgens moest een pro-Russische marionettenregering in Kyiv de Maidanrevolutie tenietdoen. Maar Poetin had één probleem: Oekraïne wilde daar niet aan meewerken.
Morgen gaat Duitsland naar de stembus. Maar anders dan bij de Amerikaanse verkiezingen waar we drie maanden voor de verkiezingen al murw gebeukt werden met Amerika-specials en documentaires, is er sporadisch aandacht voor de verkiezingen bij onze oosterburen. En dat terwijl de verkiezingen in Duitsland belangrijker zijn dan ooit. Nu Donald Trump veel transactioneler naar Europa kijkt, is een pro-Europees Duitsland enorm belangrijk. Denk hierbij aan wapenleveranties aan Oekraïne, Europese defensieinvesteringen en het reguleren van sociale media. Kortom, de Duitse verkiezingen hebben meer impact op onze veiligheid dan een absurd statement van Donald Trump. En dat is ook precies het probleem: Donald Trump verkoopt, de Duitse verkiezingen niet; die vinden we saai.
We richten ons op de onderhandelingen tussen Rusland en de VS om een einde aan de oorlog in Oekraïne te maken. Dit gaat niet om Oekraïne, maar om de post-1945 wereldorde die in drie weken aan flarden is geschoten. We kunnen het ons niet voorstellen, maar oorlog was nog nooit zo dichtbij.
Zoals gezegd: dit gaat niet om Oekraïne, hoewel er over de ruggen van 40 miljoen Oekraïners wordt onderhandeld. Dit gaat om de wereldorde die we sinds 1945 kenden. Die bestond uit regels, waarbij internationaal recht het uitgangspunt was en schendingen de uitzonderingen.
Mensen willen doorgaan met een wereld die er niet meer is
Ik vrees dat het besef nog niet helemaal is ingedaald. Wij Europeanen (op Joegoslavië na) hebben vrede gekend sinds 1945. Onze welvaart is opgebouwd na de verschrikkelijke Tweede Wereldoorlog. Onze veiligheid is sindsdien gegarandeerd door de Verenigde Staten en haar atoomparaplu. Wat er nu gebeurt, namelijk dat de Verenigde Staten goede banden met Rusland aanhalen, is een fundamentele breuk. Niet omdat het Rusland is, maar omdat Rusland een vijand is van die internationale rechtsorde en al deze principes aanvalt.
De consequenties en het besef daarvan willen veel politici en bestuurders nog niet in het openbaar erkennen. Maar in feite komt het hierop neer: de VS schofferen alle Europese belangen en willen een deal met Rusland sluiten, in de hoop daarmee een vuist tegen China te maken. Trump zal bedrogen worden door Poetin.
Rusland is eigenlijk een soort detective. Ze sporen altijd wel ergens ‘nazi’s’ op. Geheel toevallig vindt Rusland deze ‘nazi’s’ altijd in landen die willen breken met Poetins staatsmodel. En geheel toevallig is Rusland er altijd als de kippen bij om die landen van hun ‘nazi’s’ te ‘bevrijden.’ Met een naziprobleem heeft Moskou overigens geen enkel probleem: het steunt openlijk de AfD. Deze partij vindt dat Duitsland geen schaamte hoeft te hebben voor haar naziverleden. Ook bij het Russische huurlingenleger, de Wagnergroep, melden zich vooral criminelen en doorgewinterde neonazi’s aan. De oorlog in Oekraïne draait dus allesbehalve om ‘neonazi’s’. Wie de oorlog in Oekraïne dus echt wil begrijpen, zal moeten uitzoomen. De oorlog in Oekraïne gaat namelijk niet om Oekraïne, maar om Rusland.
Drie jaar geleden viel Rusland Oekraïne binnen met als doel de omverwerping van de Oekraïense staat. Het werd de grootste conventionele grondoorlog in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog, met loopgraven en frontlinies die deden denken aan de Eerste Wereldoorlog. Bachmoet werd het Ieper van deze oorlog.
Poetin ging ervan uit dat de lokale bevolking zijn troepen als bevrijders zou verwelkomen. In plaats daarvan werden ze opgewacht met Stingers en Javelins. Rusland had nooit rekening gehouden met deze weerstand. Het werd een fiasco. Drie jaar later is Rusland nog altijd niet in staat om grote Oekraïense steden te bezetten, terwijl Oekraïne zelfs een deel van de Russische provincie Koersk bezet houdt.
Het Oekraïense ministerie van Defensie meldde in januari 2025 dat er sinds het uitbreken van de oorlog ruim 800 duizend Russische militairen dood, gewond, vermist of niet langer in staat zijn om te vechten. Rusland voert ondertussen een hybride oorlog tegen Europa, en met Donald Trump terug in het Witte Huis is de toekomst onzekerder dan ooit. Tijd dus om de balans op te maken.
Heeft Bidens de-escalatiepolitiek de Oekraïense staat gered, of was het slechts uitstel van executie? Wat zijn de gevolgen voor Europa? En welk rapportcijfer zou u Bidens Oekraïnepolitiek geven?
Toen de PVV 37 zetels haalde, plopte in Moskou de champagne. ‘Poetin heeft gewonnen in Nederland,’ riep de Russische journalist Kornilov triomfantelijk. Het was geen grap, het was alarmfase 1 voor Nederland. Terwijl Nederland draaide en keerde tijdens de kabinetsformatie, ging Rusland onverstoorbaar door met zijn vernietigingsoorlog in Oekraïne. Gelukkig kon Oekraïne zich redelijk verdedigen dankzij economische en militaire steun uit Japan, Europa en de Verenigde Staten. Tijdens de verkiezingen kwam de buitenlandse politiek nauwelijks ter sprake bij de politieke debatten. Tijdens de onderhandelingen hing de angst in de lucht. Zou de PVV Oekraïne voor de bus gooien? Een land dat vecht voor zijn bestaan. Of was het stilte voor de storm? Deze week maakte Geert Wilders bekend dat er volgens hem geen extra steun voor Oekraïne beschikbaar zal komen. Laten we niet om de hete brij heen draaien. Dit is hét moment van de waarheid voor de VVD, BBB en NSC. Geen omwegen, geen excuses. Dit móét een kabinetscrisis worden. Alles minder dan dat is een mes in de rug van Oekraïne.
Het thema Rusland achtervolgt Geert Wilders in feite sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne, maar ook daarvoor eigenlijk al. In maart 2018 ging Geert Wilders naar Rusland toe. Niet om te pleiten voor de onmiddellijke medewerking van Rusland aan het MH17-proces, nee, Wilders zat daar om te pleiten voor het afbouwen van de sancties tegen Rusland en de banden met Moskou weer aan te halen. Dat bezoek zette kwaad bloed bij de nabestaanden van MH17. Ze voelden zich in de steek gelaten door een Nederlandse politicus die pleitte voor betere banden met het land dat hun geliefden uit de lucht schoot en het proces naar de daders al jaren saboteerde. En terecht. Wilders droeg zelfs een vriendschapsspeldje. Dit liet zien waar Wilders zijn loyaliteit lag en misschien nog steeds ligt. Follow the Money liet zien dat de PVV regelmatig contact had Leonid Slutsky, die een centrale rol speelt in het verspreiden van pro-Poetin-propaganda in Europa.
Over ruim een week wordt Donald Trump opnieuw president van de Verenigde Staten. De man wiens aanhangers op 6 januari het hart van de democratie bestormden, staat op het punt terug te keren als president van de Verenigde Staten. Door Trumps entourage en retoriek krijgt hij alle aandacht, terwijl de grote techbedrijven en hun miljardairseigenaren misschien wel een groter gevaar zijn voor de westerse democratieën. De meeste kritiek richt zich op Elon Musk, omdat hij erg op de voorgrond treedt in zijn steun voor Donald Trump. Mark Zuckerberg is helaas niet veel beter. De Facebookeigenaar kondigde aan te stoppen met factchecks. Dit is een desastreuze beslissing en werkt desinformatie in de hand. Dit roept de vraag op in hoeverre overheden sociale media moeten reguleren en desnoods juridisch moeten aanpakken. Als feiten er niet meer toe doen, sterven democratieën een stille dood.
Welkom, ik ben Hidde Bouwmeester, historicus, internationale betrekkingen, publicist en spreker. Mijn analyses zijn doorgaans longreads. Tegenwoordig lijkt alles kort en snel te moeten. En toch is het belangrijk om context te bieden in deze onrustige (geopolitieke) tijd. Dankzij de steun van mijn lezers kan ik 2 keer per week zulke longreads schrijven en de waan van de dag wat negeren. Dankzij de vaste bijdrages kan ik soms ook onderwerpen behandelen die anders nauwelijks aan bod komen. U kunt zich ook aanmelden voor mijn Substack, dan krijgt u een mailtje als er een nieuwe analyse online staat.
Longreads schrijven, dat kan wordt tegenwoordig steeds lastiger in een tijd waarin alles sneller moet en AI het web overspoelt met informatie. En toch is het belangrijk om context te bieden in deze onrustige (geopolitieke) tijd. Ik doe het graag, maar het kost wel tijd. Doordat ik 2 tot 3 analyses per week schrijf, kan ik er niet nog eens een baan naast nemen. Daarom wordt een (kleine) bijdrage of maandelijkse bijdrage via een abonnement enorm gewaardeerd.
Daarmee maakt u mijn werk mede mogelijk. Dat ik werk kan doen dankzij de steun van mijn lezers, daar ben ik jullie enorm dankbaar voor.