We moeten het hebben over de klimaatschade die Rusland in Oekraïne aanricht

Overstroming_Kakhovka_Dam

In de wereld anno 2025 gebeuren er genoeg erge dingen, dus is er geen tijd voor klimaathobby’s. Klimaatactivisten worden er vaak van beschuldigd te veel vrije tijd te hebben. Of hun zorgen zouden voortkomen uit wit privilege. Dit is het veelgehoorde rechts-populistische frame om een valse tegenstelling neer te zetten. Je zet je in voor het klimaat óf voor Oekraïne in hun strijd tegen Rusland.

Maar wie over de grenzen kijkt, ziet overstromingen in India en klimaatrampen die juist de armste delen van de wereld keihard treffen. Ook in Europa voltrekt zich een grote klimaatramp. Naast de gruwelijke oorlogsmisdaden is de klimaatschade in Oekraïne enorm. Oekraïne zelf schat de klimaatschade op zo’n 85 miljard dollar. Experts verwachten dat dit bedrag oploopt zolang de oorlog voortduurt. Klimaatschade aanpakken is ook essentieel voor de wederopbouw van het land. Toch krijgt de milieuschade in Oekraïne nauwelijks aandacht en dat is hoe dan ook een probleem.

‘Dit nooit meer’ gaat over ontmenselijken. Van de Armeense genocide tot de Holocaust.

Vandaag is het 4 mei. We herdenken de oorlogsslachtoffers en vooral de Nederlandse slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust in het bijzonder. Elk jaar horen we het: “Dit nooit meer.” Het is niet alleen een belofte. Het is ook een morele plicht waar naar gehandeld moet worden. Nooit meer een dictator die de landsgrenzen met een pennenstreek verandert. Nooit meer bombardementen op steden en ziekenhuizen. Nooit meer deportaties of kinderen die bij hun ouders worden weggehaald. Toch is dat precies wat er nu gebeurt. Rusland brengt Oekraïense kinderen onder bij Russische ‘pleegouders’ en China plaatst Oeigoeren in ‘heropvoedkampen’, althans zo noemt China het. Vandaag de dag zijn er nog tal van andere schrijnende voorbeelden.

‘Dit nooit meer.’ Het klinkt zo krachtig op 4 mei. Maar deze woorden dreigen hun waarde te verliezen als Europeanen de daad niet bij het woord voegen. ‘Dit nooit meer’ gaat niet alleen over de Holocaust. Het gaat over patronen die dit mogelijk maakten en daar moeten we het over hebben.

Nee, het gaat Rusland niet om de NAVO.

Ik krijg de laatste tijd veel reacties onder mijn posts dat de oorlog in Oekraïne zou zijn begonnen “omdat de NAVO Rusland zou hebben ‘geprovoceerd’. Om een NAVO-toetreding van Oekraïne te voorkomen, zou Rusland Oekraïne zijn binnengevallen.” Sommigen zullen misschien zeggen: negeer dit soort retoriek, maar het is een veelgehoord argument en dus tijd om deze gedachtegang nader te behandelen.

Een talkshow-avond moet vooral gezellig zijn, geopolitiek doet u maar ergens anders

Met de dag neemt het risico toe op een militaire confrontatie tussen twee kernmachten. U merkte er waarschijnlijk niets van. Onze talkshows hadden andere prioriteiten. Het nieuwe Koningslied was belangrijker. Althans, dat vond de redactie van Bar Laat.

Is Poetin bereid de oorlog te bevriezen

Poetin zegt dat hij bereid is de oorlog in Oekraïne te bevriezen op basis van het huidige front. Sommigen zullen misschien denken ‘daarmee komt er een einde aan de oorlog’, zo simpel is het niet. Dit scenario heeft zich in de geschiedenis vaker voorgedaan.

Allereerst, ik heb geen glazen bol, maar op basis van zaken die zich in het verleden hebben voorgedaan kunnen we patronen herkennen die iets kunnen zeggen van wat er kan gebeuren. Dit wordt een lange analyse, maar er valt ook veel te vertellen.

Kan AI geloofwaardig een podcastscript schrijven en Maarten van Rossem en Tom Jessen naspelen?

“ChatGPT is voor mensen die geen fatsoenlijke tekst kunnen schrijven.”

Aldus Maarten van Rossem, die in zijn podcast AI neerzet als een hulpmiddel voor mensen die het schrijven nooit echt onder de knie hebben gekregen. Een stevige uitspraak en aanleiding voor een bredere discussie.

Want ja, ik deel zijn zorgen. Veel AI-teksten zijn clichématig, vlak, voorspelbaar. Daar heeft Maarten gelijk in. Maar hij onderschat wat AI wél kan betekenen. AI kan ook voor ervaren schrijvers een meerwaarde zijn. Het gaat bij AI niet om gemak, maar om kwaliteit. Dat is het doel. Niet de middelmaat. Want die is slecht. Heel slecht. Dus op dat punt heeft Maarten volkomen gelijk. Maar er is meer….

Vrede met Rusland klinkt mooi. Tot je een Tsjetsjeen spreekt

Oekraïne moet vrede sluiten. Basta.

Een wapenstilstand met Rusland is geen vrede. Het is uitstel van executie. Je noodlot is al bezegeld. De dood heeft zich al aangekondigd.
Putinverstehers, vermomd als vredesactivisten, bepleiten een onmiddellijk staakt-het-vuren. Dat Oekraïne grondgebied moet afstaan, is dan maar zo, aldus deze ‘vredesbeweging’.

Maar een wapenstilstand met Rusland, zonder geloofwaardige afschrikking, is niets meer dan een gevechtspauze.
Het klinkt mooi en is retorisch slim, want wie is er niet voor vrede? De tegenstanders als oorlogszuchtig neerzetten is een uitgekiende zet. Maar het is vooral laf. Niet durven zeggen wat je echt bedoelt.
Want het is niet Oekraïne, maar Rusland dat Oekraïne aanviel. Het is niet Oekraïne, maar Rusland dat steeds aanvullende eisen stelt. Maar bovenal: het is Rusland dat haar gesloten verdragen structureel schendt. Dat is niet iets nieuws, dat is al jaren zo.
Dat deed Rusland in de jaren negentig al in Tsjetsjenië. Zowel bij de annexatie van de Krim (2014) als de grootschalige invasie in februari 2022, bleek dat eerdere verdragen niets waard waren.

Wie denkt dat vrede mogelijk is met Rusland, doet er goed aan om met de Tsjetsjeense diaspora in Europa te praten. Daarom moeten we lessen trekken uit Tsjetsjenië.

Wanneer polarisatie de norm is

Samen_i.p.v._polarisatie

Afgelopen weekend liep ik op Texel tien kilometer voor KiKa met als doel geld op te halen voor kinderen die lijden aan kanker. Het was een prachtig evenement, even los van de dagelijkse polarisatie en egotripperij. Ondanks al onze verschillen hadden we een gemeenschappelijk doel, en dat verbindt. Het was een zeldzaam moment van eenheid, saamhorigheid en iets voor de medemens willen doen. Maar was het wel zo zeldzaam? Het deed me beseffen: we kunnen het dus wel. Samenleven en de verbinding zoeken. Nadat ik de finish had bereikt, besloot ik om mijn ervaringen op de sociale media te delen. Natuurlijk waren er wat anonieme trollen die daar natuurlijk weer iets van moesten vinden. Maar weet je wat het mooiste was? Zelfs mensen die het normaal gesproken met me oneens zijn, konden het lopen voor Kika enorm waarderen. Ik realiseerde me plotseling hoe groot het verschil is tussen hoe we in het echt met elkaar omgaan en hoe we elkaar zien door het filter van de media. Want die media verdienen aan ophef, verdeeldheid en tegenstellingen. Zolang dat verdienmodel leidend is, blijven polarisatie en ophef de norm en verbinding de uitzondering.

Wat als Poetin zijn nek breekt?

“Wie sneuvelt in de strijd om het heilige land, wordt van alle zonden gezuiverd en treedt rechtstreeks het paradijs binnen.”

U denkt wellicht dat ik hier de leider van Al-Qaida citeer. Maar dit komt toch echt uit de mond van de Russische patriarch Kirill. Sterven voor Rusland is geen verlies, maar verlossing. Een paspoort naar de hemel. Aldus de patriarch.

Dit is niet alleen Poetins oorlog. Dit is Ruslands oorlog. Meer dan de helft van de Russen vindt dat Oekraïne van hen is en dat het als onafhankelijk land simpelweg niet hoort te bestaan. Poetin noemde de Oekraïense staat zelfs een historische vergissing.

Maar maak je geen illusies. Mocht Poetin morgen van de trap vallen en zijn nek breken, dan stopt deze oorlog niet. Het Oekraïense luchtafweer zal ook dan, nog dagelijks overuren draaien.

Maar als je het commentaar in Nederland hoort, dan lijkt het alsof enkel Poetin en de elite in Moskou schuldig zijn aan de oorlogsmisdaden, en niet de Russische bevolking.

Voor dit artikel sprak ik met Oksii, een Oekraïense die via sociale media fondsen werft voor Oekraïne en daarnaast Russische mythes bestrijdt.

Begrijpt Washington Oekraïne nog wel?

Donald Trump en zijn entourage lijken een deal met Oekraïne over de zeldzame aardmineralen in Oekraïne als een indirecte veiligheidsgarantie te beschouwen. Oekraïne stelt echter veiligheidsgaranties als voorwaarde voor zo’n deal. Volgens vicepremier J.D. Vance zou zo’n mineralendeal de beste veiligheidsgarantie voor Oekraïne zijn. Omdat Zelensky voet bij stuk houdt, zet president Trump in op iets anders: verkiezingen in Oekraïne. Hij heeft eerder al verklaard dat de wapenleveranties worden opgeschort totdat er nieuwe verkiezingen in Oekraïne worden gehouden. Dit wekt de indruk dat president Trump verwacht dat een opvolger van Zelensky wél bereid zou zijn tot concessies, zowel richting Washington als Moskou.

Stel dat die wapenstilstand er toch komt en dat er verkiezingen gehouden kunnen worden in Oekraïne, wie zijn de mogelijke tegenstanders van Zelensky? En hoe staan zij tegenover onderhandelingen met Rusland en territoriale concessies?

© Hidde Bouwmeester